Towarzystwa Historycznego "ROK 1920"

Wrotycz

Mnie zaciekawiało te zdjęcie co to za koszule i chyba jakiś pierwowzór nie symetrycznego krawatu, koszula z pewnością cywilna, ciekawe jakiego koloru mogła być.

Michał M.

Koszule czasami pojawiają się nazdjęciach z epoki. Raz wpuszczone w spodnie raz nie (z braku kurtki). Ciekawy jest też temat krawatów w wojsku. Na niektórych zdjęcach z epoki je widać. Dość zaskakujący to zwyczaj. Może to jacyś harcerze?

Grzesiek_-_

Nie wydaje mi się, aby byli to harcerze - mieliby przypięty krzyż harcerski na lewej piersi. Stawiałbym albo na "ułańską fantazję" tego żołnierza nakazująca mu założyć takie coś, albo zaczerpnięte z obcego wojska. Gdzieś na dysku mam zdjęcie przedstawiające grupę ochotników z Ameryki którzy mają na sobie właśnie koszule wpuszczone w spodnie i krawaty. Jak je znajdę, to wrzucę.

Sławek S.

A ja nie wykluczałbym skauta tylko dlatego, że nie ma Krzyża. Na Krzyż trzeba było wtedy dobrze zapracować i nie każdy go dostawał jak obecnie. Natomiast wydaje mi się, że może to być jakiś forma munduru Sokoła.
Na 3 zdjęciu w temacie OLK dziewczyna na przedzie, w jasnej spódnicy też ma podobny fason koszuli, ale do tego jakby chustę i to też może być harcerka lub członkini Sokoła należąca do OLK.

Grzesiek_-_

- legitymacje harcerskie, które posiadała większość harcerzy mających przydział do drużyny wystarczały. Nastolatek lubi się wyróżniać, tak więc sądzę, że harcerze którzy jeszcze nie złożyli przyrzeczenia też nosili krzyż. Są to oczywiście tylko moje domysły. Niemniej, obstaję przy swoim, zważywszy na poniższe, obiecane już zdjęcie:

Michał M.

No właśnie. Czy te koszule mogą być amerykńskie? Na pierwszy rzut oka pomyślałem że nie: za wysokie kołnierze i brak (chyba) łatek na łokciach. Ale po zastanowieniu się stwierdzam, że kołnierze są po prostu uniesione przez krawaty a brak łatek (jeśli wogóle) to może być kwestia indywidualna.
Czyżby więc koszula z krawatem to była jakaś tania wersja munduru wyjściowego???

A co do krzyża harcerskiego to podejrzewałbym, że jego noszenie traktowano niezmiernie poważnie i delikwent, który to robiłby bez uprawnień mógłby mieć kłopoty.

Sławek S.

Jak napisałem - nie wykluczałbym harcerza tylko przez brak Krzyża. Ale ja również nie twierdzę, że to harcerz i jak już napisałem bardziej mi to pasuje na Sokoła (gdzieś widziałem zdjęcie gdzie członek Towarzystwa Gimnastycznego Sokół miał nawet tak drobno i wysoko sznurowane buty). Jeśli chodzi o Krzyż Harcerski, to jednak ja również obstaje przy swoim. W tym czasie był przyznawany wraz pierwszym stopniem i naprawdę trzeba było się wykazać, żeby go otrzymać. Były numerowane, stanowiły własność organizacji i nie każdy mógł go sobie w dowolnym momencie kupić i nosić, jak to ma miejsce obecnie. Można było być harcerzem dość długo i nie złożyć Przyrzeczenia. W razie wątpliwości proszę pytać Bogdana na forum Radosława. Co do rozkazu Hallera to prawo do noszenia Krzyża Harcerskiego na wojskowym mundurze wyjściowym miał jeszcze za moich czasów (początek lat 80) każdy instruktor harcerski na podkładce przyznanego sobie stopnia i bez niej każdy harcerz. Oczywiście z Książeczką służbową potwierdzającą do niego prawo bo ŻW potrafiło sprawdzić. Tyle tylko, że myśmy nosili miniaturki na piersi, na klapie lewej kieszeni.
A porównując koszule na obu zdjęciach - różny fasony. Na górnym dodatkowo guziki na patkach kołnierza i jakby (ale to możne złudzenie) kieszenie leciały w tył do dołu. Na zdjęciu dolnym, u siedzących kieszenie są prosto lub lekko do góry i brak spinek na kołnierzu. Krawaty mają faktycznie podobne takie jakby amerykańskie gdyby były schowane między guzikami pod koszulę.
Ale samą ocenę mundurów pozostawiam fachowcom.

Andrzej G

[link widoczny dla zalogowanych]
Amerykanie w koszulach kierowca w krawacie a samochód to Standart B
Libberty.
Zdjęcie wstawiam z dwóch powodów pierwszy to koszule a drugi to taki iż samochód tej marki stoi na moście na zdjęciu ze strażą obywatelską .

Michał M.

Wydaje się więc, że Grzesiek ma rację i te krawaty to moda amerykańska. Warto przepatrzyć swoje zdjęcia pod tym kątem.

ksiadz

[link widoczny dla zalogowanych]

no to jeszcze jeden krawat

Michał M.

Kompania skautowa
[link widoczny dla zalogowanych]
[link widoczny dla zalogowanych]
mundur amerykański i wz 19. ciekawa zbieranina pasów

i krawaciarze:
[link widoczny dla zalogowanych]
ale ta koszula to nie amerykaniec (naramienniki)

Sławek S.

Chciałbym wrócić do tego tematu i do ostatnich zdjęć zamieszczonych przez Michała.
Na powiększeniu pierwszego widać ciekawe dołożenie lilijki nad orzełkiem czapki.
Mamy też przykłady różnych sznurów naramiennych. Różne kolory i formy. Ilość "żołędzi" prawdopodobnie oznaczała to samo co później czyli wyróżniających się celnością strzelców.
Różne pasy: wydaje się, że drugi siedzący z prawej ma szerszy pas z masywniejszą klamrą od swojego sąsiada i kolegi stojącego między nimi, który zresztą ma pas założony w drugą stronę.
Natomiast dwaj panowie z lewej (siedzący i stojący) mają jakby inne klamry. Przyrównałbym je do klamerek zapinanych jak klamry harcerskie lub amerykańskie, czyli przez zazębienie dwóch elementów. (ale może mi się tylko wydaje bo zdjęcie jest małe).
Wydaje się jakby pan siedzący pierwszy z prawej miał na owijaczach klamerki tak jak przy austrowęgierskich.

I jeszcze drugie zdjęcie
Ta koszula z pagonami to może być letnia bluza drelichowa szeregowego z lat dwudziestych.
Chyba ten Pan ma również sztylpy.
A przy pasie wisi mu coś co przypomina austriacki nuż okopowy z I WŚ (choć te położenie bardzo utrudnia rozpoznanie).
Proszę o uzupełnienie i poprawienie nieścisłości w moich spostrzeżeniach.